...Wątpliwości Sądu Okręgowego w istocie
odnieść do pojęcia szkody, to stwierdzić należy, że nie dokonano stosownych
ustaleń faktycznych w tym przedmiocie. W pozwie i następnie w piśmie procesowym
powódka dochodzi odszkodowania za pozbawienie ją możliwości wynajęcia lokalu nr
y jako lokalu użytkowego. Tymczasem nie dokonano w ogóle ustaleń odnośnie
podjęcia przez powódkę czynności zmierzających do zmiany przeznaczenia lokalu z
mieszkalnego na użytkowy. Chodzi w szczególności o ustalenie zgłoszenia zmiany
przeznaczenia lokalu w świetleart. 71 ust.
1, 4, 5 i 6 ustawy z dnia 7.07.1994 r. - Prawo
budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118) i uzyskania pozwolenia na
przebudowę lub zgłoszenia przebudowy zwolnionej z obowiązku uzyskania
zezwolenia. Należy bowiem zauważyć, że brak dopełnienia wymagań
publicznoprawnych wynikających z przepisów Prawa budowlanego wykluczałoby
uzyskanie dochodu, na który powołuje się powódka. Nie można też pominąć faktu,
że nie dokonano także oceny roszczenia powódki w zakresie powstania szkody z
punktu widzenia kwalifikacji prawnej szansy wynajęcia lokalu. Powódka nie
przedstawiła np. umowy przedwstępnej najmu, zaś pisma firmy B., która wyraziła
zainteresowanie lokalem, nie można uznać za wiążącą ofertę. W konsekwencji
uznać należy, że brak ustaleń faktycznych co do powstania szkody i jej
wysokości oznacza, że nie zostało spełnione wymaganie związku przyczynowego
między rozstrzygnięciem zagadnienia prawnego a rozstrzygnięciem sprawy.
Po trzecie, w postanowieniu z dnia 30.11.2005
r., III CZP 97/05, Sąd Najwyższy wskazał, że "rozstrzygnięcie w
trybie art. 61 § 1 ustawy z dnia 23.11.2002 r. o Sądzie Najwyższym
(Dz. U. Nr 24, poz. 2052 ze zm.) podlegają kwestie prawne budzące poważne
wątpliwości sądu rozpatrującego apelację. Wątpliwości te mogą wynikać z
niejasnego brzmienia przepisów mających w danej sprawie zastosowanie, a
dotychczas w orzecznictwie Sądu Najwyższego niewyjaśnionych, lub w rozbieżności
w dotychczasowej judykaturze". Te przesłanki w niniejszej sprawie nie
występują. Treść art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o
ochronie lokatorów (...) jest jednoznaczna. Stanowi on, że jeżeli gmina nie
dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku,
właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze od gminy, na podstawie art.
417 k.c. Stwierdzenie, że roszczenie odszkodowawcze przysługuje na
podstawie art. 417 k.c. oznacza, iż brak jakichkolwiek przesłanek do
wprowadzenia ograniczeń w zakresie stosowania tego przepisu, a w konsekwencji
do stosowania art. 361 k.c. Nie odnotowano też w judykaturze
jakichkolwiek rozbieżności w tym zakresie.
Reasumując, stwierdzić należy, że w sprawie niniejszej
nie zostały spełnione wymagania do podjęcia uchwały.
2. Niezależnie od powyższych rozważań podnieść należy,
że w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego obowiązywanie zasady
pełnego odszkodowania w ramach odpowiedzialności na podstawie art.
417 k.c., nie budzi żadnych wątpliwości. Przykładowo można wskazać na
uzasadnienie wyroku z dnia 23.09.2003 r., K 20/02, w którym m.in. stwierdzono:
"Artykuł 77 ust. 1 Konstytucji, mówiąc o naprawieniu «szkody», nie
określa jej składników ani zakresu (...). Artykuł 77 ust.
1 Konstytucji nie oznacza li tylko podniesienia na szczebel konstytucyjny
zastanej przez Konstytucję regulacji odpowiedzialności za szkody wyrządzone
przez władzę publiczną, uregulowanej w k.c. W przepisie tym wyraża się myśl
ogólną: iż bezprawne wyrządzenie szkody przez władzę publiczną daje prawo do
odszkodowania. Jest to prawo konstytucyjne. Ta konstatacja jest decydująca dla
normatywnego znaczenia art. 77. Przepis ten jednak sam przez się nie
wskazuje wyczerpująco, ani jaka szkoda ma polegać naprawieniu, ani nie
rozstrzyga, co decyduje o wymaganej przesłance bezprawności, nie wspominając
już o drodze, na jakiej realizacja uprawnienia odszkodowawczego ma nastąpić. Te
kwestie muszą być zatem - co do zasady - regulowane w ustawach zwykłych.
Niepodobna więc art. 77 ust. 1 Konstytucji nadawać znaczenia
upatrującego w nim generalnej, wyczerpującej i przede wszystkim wystarczającej
podstawy do żądania pełnego odszkodowania, za każde zdarzenie powodujące
szkodę, za każdy rodzaj nieprawidłowości w zachowaniu władzy publicznej, co
czyniłoby zbędną dalszą regulację tej kwestii w ustawodawstwie zwykłym, co do
zakresów pominiętych w samym unormowaniu art. 77Konstytucji. Trafne w tym
względzie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 30 maja 2003 r.
(sygn. III CZP 34/03, niepublikowane) i w tym zakresie poglądy TK i SN są
zbieżne. (...) Konstytucjonalizacja zasady art. 77 ust. 1spowodowała, że
system, jaki tworzą łącznie ta właśnie zasada i jej dalsza operacjonalizacja
(rozmiar szkody, charakter bezprawności, tryb dochodzenia itd.) w wielu
przepisach różnych ustaw zwykłych, musi być poddany ocenie z punktu widzenia
zasad konstytucyjnych. Obecnie sytuacja przedstawia się więc tak, że wypadki
bezprawnego działania władzy publicznej pociągają w sobą pełne odszkodowanie,
gdy chodzi o hipotezy objęte dawniej art. 417 i 418 k.c., a
obecnie - przy tym samym zakresie, przez jedną hipotezę - art. 417 k.c.".
Należy także zwrócić uwagę na to, że w wyroku z dnia
23.05.2006 r., SK 51/05 (Dz. U. z 2006 r. Nr 94, poz. 657), Trybunał
Konstytucyjny uznał art. 18 ust. 4 ustawy o ochronie lokatorów (...)
w brzmieniu obowiązującym do dnia 1.01.2005 r., ograniczający wysokość
odszkodowania, za niezgodny z art. 2, 64 ust. 1 w związku
z art. 31 ust. 3 orazart. 77 ust. 1 w związku z art. 31
ust. 3 Konstytucji RP. Takie unormowanie zawarte w art. 18 ust.
4 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2005 r., w istocie
nieróżniące się od poprzedniego, zostało uznane za sprzeczne zart. 77 ust.
1, art. 21 ust. 1 i z art. 64 ust.
1 i 3 Konstytucji RP (wyrokiem Trybunału z dnia 11.09.2006 r. -
Dz. U. Nr 167, poz. 1193).
Z powołanych orzeczeń Trybunału dotyczących dawnych
regulacji art. 18 ust. 4 ustawy o ochronie lokatorów (...) płynie
więc jednoznaczny wniosek, że ograniczanie wysokości odszkodowania od gminy
jest niezgodne z art. 77 ust. 1Konstytucji RP. Konsekwencją tych orzeczeń
było właśnie uchwalenie art. 18 ust. 5 ustawy, odsyłającego do zasad
ogólnych i rezygnującego z wprowadzenia jakichkolwiek ograniczeń. Takie
zawężenie zakresu odszkodowania nie może być - co oczywiste - dokonywane w
drodze wykładni. W konsekwencji należy wyraźnie stwierdzić, że roszczenie odszkodowawcze
właściciela lokalu przeciwko gminie przewidziane w art. 18 ust.
5 ustawy o ochronie lokatorów (...) w związku z art. 417 k.c.
obejmuje wynagrodzenie szkody w pełnej wysokości
